آنالیز ژنومیک مولکول C-fos در راههای هوایی بیماران مبتلا به COPD در پی افزایش رادیکال های آزاد پس از مواجهه با گاز خردل

  هدف: اپی‌تلیوم راه هوایی به عنوان سد فیزیولوژیکی بدن به مبارزه با عوامل مخاطره‌زای بیرونی در بیماری‌های ریوی از جمله بیماری ریوی انسدادی مزمن (COPD) می‌پردازد و به نظر می‌رسد این مکانیسم از طریق تغییرات در بیان ژن‌های درگیر در التهاب صورت می‌گیرد. رادیکال‌های آزاد اکسیژن که نقش مهمی در بیان پروتئین‌های التهابی دارند، ازطریق فعال‌شدن فاکتور رونویسی پروتئین فعال‌کننده نوع 1 (AP-1) سبب رونویسی ژن‌های سیتوکین و ژن‌های التهابی می‌شوند. سولفور موستارد نیز به عنوان یک عامل مخاطره‌زای بیرونی به‌طور مشابه سبب افزایش رادیکال‌های آزاد اکسیژن می‌شود. با توجه به گستردگی سیتوکین‌ها و پروتئین‌های التهابی، بر آن شدیم تا بیان فاکتور رونویسی سیتوکین‌ها وپروتئین‌های التهابی را به دنبال افزایش رادیکال‌های آزاد اکسیژن پس از مواجهه با سولفور موستارد بررسی‌کنیم و برای این منظور از متداولترین منومر فاکتور رونویسی AP-1 یعنی C-fos استفاده‌کردیم.   مواد و روش‌ها: بیان ژن C-fos در20 نمونه مصدوم شیمیایی و 10 نمونه کنترل مورد بررسی قرارگرفت. پس از استخراج mRNA از سلول‌های راه‌هوایی، از mRNA تخلیص‌شده، cDNA ساخته‌شد و بیان ژن C-fos مورد بررسی قرارگرفت. به منظور مطالعه میزان افزایش بیان ژن C-fos در نمونه‌های شیمیایی نسبت به کنترل، از تکنیک Real-Time PCR استفاده‌شد.   یافته‌ها: نتایج نشان‌داد بیان ژن C-fos در دیواره راه‌های هوایی مصدومین شیمیایی نسبت به افراد کنترل به دنبال مواجهه با سولفور موستارد افزایش می یابد اما این افزایش بیان در سطح mRNA با توجه نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل آماری معنی‌دار نیست (0.05 <p ). بحث: بررسی‌های فوق نشان‌داد بیان ژن C-fos در دیواره راه‌های هوایی مصدومین شیمیایی افزایش‌یافته‌است و این افزایش بیان ممکن‌است به دنبال افزایش رادیکال‌های آزاد اکسیژن پس از مواجهه با سولفور موستارد باشد اما این افزایش بیان چشمگیر نیست و این امر ممکن است به دلیل کاهش سطح آنتی‌اکسیدان‌ها که یک فعال‌کننده بارز AP-1 هستند، باشد.